Innowacje w rolnictwie – znaczenie i finansowanie

Organizacja Narodów Zjednoczonych przewiduje, że do 2050 roku na świecie będzie żyło około 9,8 mld ludzi, podczas gdy dziś jest to 7,4 mld. Stale wzrastające tempo rozwoju demograficznego skłania do przemyśleń na temat kierunku rozwoju rynków rolnych. Każdej osobie należy zapewnić odpowiedni byt, a podstawowymi dobrami będą te, które zaspokoją uczucie głodu. Jak więc przygotować się na 2050 rok? Choć data wydaje się odległa, to już dziś należy zacząć wdrażać zmiany. Odpowiedzią są innowacje w rolnictwie.

Innowacje w indywidualnych gospodarstwach rolnych

Niezwykle ważne jest, aby te innowacje były wdrażane na poziomie mikro, czyli w indywidualnych gospodarstwach rolnych, z których każde jest niezwykle wartościowe w całym łańcuchu dostaw żywności. Rolnictwo jako specyficzna dziedzina gospodarki, na którą wpływ mają czynniki środowiskowe, jest narażone na ograniczoność zasobów. Jednak to założenie nie dotyczy wiedzy, którą dysponują rolnicy, chemicy, fizycy, inżynierowi i wszyscy ci, których wynalazki wpływają pozytywnie na wzrost wydajności, produktywności oraz efektywności rolnictwa.

Choć dziś w krajach Europy Środkowej w większości obce jest zjawisko niedoboru żywności, a wręcz przeciwnie – wciąż wyzwaniem jest zrównoważony rozwój i w ramach tego założenia zrównoważona produkcja dóbr rolniczych, to powszechna globalizacja stawia właścicieli gospodarstw rolnych przed wrastającą konkurencyjnością na rynkach. Nie można sobie z nią radzić jedynie poprzez obniżki cen, bowiem w długim okresie produkcja staje się nieopłacalna. Co więc czynić? Inwestować.

Jaką formę finansowania dla rolnika wybrać? GPR? kredyt? leasing? dopłaty? fundusze UE?

Pojawia się jednak problem, którym jest pozyskanie środków na nowości. Dziś rolnicy mają szerokie spektrum propozycji, z których mogą skorzystać. Są to m.in. kredyty, leasing, dopłaty bezpośrednie, fundusze UE itp. Jednak jak wybrać najkorzystniejszą formę? Jednym z rozwiązań jest otrzymanie dotacji na utworzenie grupy producentów rolnych (GPR). Wśród wymienianych w planie biznesowym celów dla GPR jest „organizowanie i ułatwianie procesów wprowadzania innowacji”. W ramach tego celu jedną z pożądanych nowości jest wdrożenie w swoim gospodarstwie programu AGREGO, który znacząco wpływa na usprawnienie procesów organizacyjnych, a ponadto nie generuje dużych, niepewnych kosztów.

Zakup nowych maszyn i urządzeń

Ważnymi usprawnieniami w gospodarstwach jest również zakup nowych maszyn i urządzeń. W tym przypadku jednak należy odpowiednio oszacować, co jest niezbędne, ponieważ maszyna powinna na siebie zarobić, a więc musi być dostosowana do potrzeb i skali produkcji. Oznacza to, że warto na początkowym etapie inwestycji przygotować kalkulacje, które pozwolą określić stopień ekonomicznej efektywności wdrażania nowej maszyny czy urządzenia. Zastanowić się na ile to podniesie nam jakość, wydajność czy w końcowym etapie produkcji – dochód.

Nowe sposoby uprawy roślin

Natomiast nowe sposoby uprawy roślin, takie jak np. stosowanie dozwolonych modyfikacji genetycznych lub manipulowanie okresem wegetacji oraz nowe sposoby w chowie i hodowli zwierząt, jak np. zmiany dawek żywieniowych, są również ryzykowne, ale przy mniejszych nakładach pieniężnych, w razie niepowodzenia, rolnik nie jest narażony na dużo większe koszty. Należy jednak pamiętać, że czas pracy również ma swoją wartość.

Inną przyczyną wdrażania innowacji w gospodarstwach rolnych jest z jednej strony uzależnienie od warunków środowiskowych, a z drugiej ingerencja w środowisko. Innowacje, które sprzyjają zrównoważonemu rozwoju środowiska są najczęściej lepiej dotowane ze środków UE, choć charakteryzują się także większymi obostrzeniami, jak np. dotacje dla gospodarstw prowadzących produkcję ekologiczną.

Innowacyjność w rolnictwie

Innowacyjność w rolnictwie jest odpowiedzią na większe potrzeby żywnościowe, potrzebę wzrostu bezpieczeństwa żywności, wyzwania środowiskowe, a także na wzrost efektywności pracy z poszanowaniem jej specyfiki. Stosunek rolnictwa do innowacji określa się ilością oraz zasobnością posiadanych sprzętów technicznych, które mogą uchodzić za nowe, pozytywnie wpływające na rozwój oraz produktywność tego działu gospodarki. Ponadto przyczyniają się do tego także innowacyjne procesy w technologii produkcji oraz uprawie roli, a także wdrażanie procesów oraz narzędzi usprawniających organizację działalności gospodarstw rolnych.

Z tych powodów powinno się popularyzować nowe rozwiązania w produkcji rolniczej i jednocześnie dzięki większej samowystarczalności gospodarstwa rolnego, jako jednostki produkcyjnej, nie uciekać przed rynkowymi problemami, a próbować z nimi walczyć. Skuteczną walką jest uzasadniona inwestycja, a będzie ona uzasadniona, kiedy zostanie poparta kalkulacjami i wynikami.

autor: Jagoda Szymczak