Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich

Polska wieś się zmienia

Polska wieś 2019 to wieś pełna przemian i przeobrażeń. Przyczyną jest szeroko rozumiany postęp oraz zmiany trendów, które towarzyszą nie tylko trendom konsumpcji, ale także sposobom zarabiania. Zmiany postaw kulturowych, które nie zakładają już dziedziczenia wyuczonych zawodów. Nauka na wsi nie jest stratą czasu, a jedynie podnoszeniem standardów. Pod pojęciem nauki rozumiemy nie tylko szkoły wyższe, ale także szkolenia, kursy, spotkania, które mają na celu popularyzowanie działalności w kierunku nierolniczej lub specjalizację oraz poprawę efektywności w działalności rolniczej.

Przedsiębiorczość wiejską definiuje Encyklopedia Agrobiznesu według której „przedsiębiorczość można traktować jako postawę lub proces”. Rozróżnia się ją w dwóch aspektach, z powodu tego, że postawa dotyczy samej jednostki człowieka i jest determinowana jego cechami oraz polega na skłonności do podejmowania nowych, nieznanych działań, ponadto ulepszaniu istniejących już elementów środowiska oraz symbolizuje aktywną postawę wobec otaczającej człowieka rzeczywistości. Natomiast w procesie przedsiębiorczość polega na powstawaniu i rozwoju jednostek działalności gospodarczej.

Nie każda zmiana jest postępem, ale każdy postęp wymaga zmiany. To hasło amerykańskiego dziennikarza Henriego Menckena ma odniesienie do wszystkich dziedzin gospodarki. W społecznościach wiejskich ma o tyle ważne znaczenie, że te obszary były i są nieodłącznie związane z rolnictwem.

Choć nie można jasno wskazać wyższości rolnictwa nad pozostałymi sektorami gospodarki, takimi jak przemysł, czy usługi, to warto zauważyć, że to właśnie rolnictwo zaspokaja potrzeby, które znajdują się u podstaw piramidy Abrahama Maslowa, a więc potrzeby fizjologiczne, związane z uczuciem pragnienia i głodu. Rolnictwo, w dobie stale wzrastającej populacji ludzkości, nie może być nieefektywne, nie może być narażone na straty, nie może być zacofane, a przede wszystkim musi zyskiwać uznanie wśród społeczności. Tak się właśnie dzieje, zawód rolnika w ostatnich latach zyskał duże znaczenie, a ponadto dzięki rozbudowanej ofercie kształcenia nie jest uważany za podrzędny.

Przejawy przedsiębiorczości na obszarach wiejskich

Pierwsze przejawy przedsiębiorczości na obszarach wiejskich obserwuje się właśnie w jednostkowych gospodarstwach rolnych. Rolnictwo powoli, ale wciąż intensywniej zmierza ku większemu wpływowi na sektor agrobiznesu. Gospodarstwo rolne jest niejaką „firmą”, która prowadzi rachunki, rozlicza koszty, prowadzi ewidencję księgową, korzysta z funkcji różnych oprogramowań do zarządzania swoim gospodarstwem, np. z oprogramowania Agrego, tworzy nowe formy działalności, takie jak np. sprzedaż bezpośrednia, a w celu poprawy wolumenu produkcji lub warunków egzystowania w branży łączy się z innymi gospodarstwami w większe podmioty, tworząc spółdzielnie czy grupy producentów rolnych.

Choć powierzchnia gospodarstwa rolnego ma stosunkowo bezpośredni wpływ na stopień jego produkcji, to zauważono, że nie sama przyczyna jest warunkiem sukcesu, a efekt który można osiągnąć poprzez zwiększenie wydajności produkcji z 1 ha. Ten efekt zazwyczaj na początku generuje duże koszty przy inwestycji. Po to, aby minimalizować wkład własny można starać się o dofinansowanie ze środków funduszy Unii Europejskiej, przy czym znacznie korzystniejsze warunki dofinansowania są przyznawane dużym jednostkom, co nie oznacza, że należy najpierw powiększyć swój areał, a następnie starać się o dofinansowanie, ponieważ nie ma to ekonomicznego wytłumaczenia, a właśnie łączyć się w sieci współpracy, które z dozą przedsiębiorczości, są niezwykle przydatne dla jednostek w nie włączonych, a także finalnych konsumentów na rynku żywności.

Wsparcie rolników przez jednostki rządowe i samorządowe

Wszelkie przejawy przedsiębiorczości na wsi są wspierane poprzez jednostki rządowe i samorządowe, ponieważ mają na celu przynieść efekt w postaci poprawy sytuacji ekonomicznej mieszkańców wsi, łagodzenia skutków wiejskiego bezrobocia, a także poprawy struktur rolniczych. Wszelkie programy pomocowe UE mają na celu aktywizację społeczności wiejskich.

Przejawy przedsiębiorczości wiejskiej mają na celu łączenie oraz przenikanie się poszczególnych szczebli struktur w państwie. Od podstaw, aż do całego państwa i na końcu – struktur UE. Zauważono, że potrzeba zmian w najmniejszych jednostkach jest podstawą dalszego rozwoju i jednocześnie szybszy rozwój gospodarczy determinuje przemiany na najniższych szczeblach hierarchii jednostek samorządowych. Mimo to następują pozytywne zmiany w podejściu do sektora rolniczego, a ponadto i co najważniejsze, zmiany wywodzą się od zainteresowanych, dzięki ich zdobytej wiedzy i doświadczeniu, a takie działania są niezwykle cenne i powodują innowacyjne rozwiązania, które w konsekwencji wpływają na poprawę sytuacji ekonomicznej ogółu.

autor: Jagoda Szymczak